दोडका, कारली, दुधी भोपळा लागवड

सर्वसाधारणपणे कारली, दोडका, घोसाळी, वाल, काकडी या पिकांसाठी ताटी पद्धतीचा; तर दुधी भोपळ्यासाठी मंडप पद्धतीचा वापर करावा. पारंपरिक पद्धतीपेक्षा या सुधारित पद्धतीमुळे उत्पादनात वाढ मिळते. दोन ओळींतील अंतर जास्त असल्यामुळे यंत्राच्या साहाय्याने आंतरमशागत करणे सुलभ होते. ताटी अथवा मंडप पद्धतीमुळे भरपूर सूर्यप्रकाश खेळता राहतो, त्यामुळे फळांची प्रत सुधारते. वेलीवर कीटकनाशक अथवा बुरशीनाशकाची फवारणी करणे सुलभ होते. उत्पादनात अंदाजे 20 ते 25 टक्के वाढ होते. फळांची तोडणी करणे अतिशय सोईस्कर होते.

दोडका, कारली, दुधी भोपळा लागवडीसाठी मध्यम काळी, चांगल्या निचऱ्याची जमीन निवडावी. लागवडीपूर्वी शेताची चांगली मशागत करून हेक्‍टरी 15 टन शेणखत मिसळावे. खरिपातील लागवड जून-जुलै, तर उन्हाळी लागवड जानेवारी- फेब्रुवारी महिन्यात करावी. लागवडीसाठी दोडक्‍याच्या पुसा नसदार, कोकण हरिता, फुले सुचिता; तर कारल्याच्या फुले ग्रीन गोल्ड, हिरकणी आणि दुधी भोपळ्याच्या सम्राट या जातीची निवड करावी. कारली आणि दोडका लागवडीसाठी ताटी पद्धतीचा अवलंब करावा. लागवडीचे अंतर 1.5 मीटर x 1 मीटर ठेवावे. दुधी भोपळ्याची मंडप पद्धतीने लागवड करताना 3 मीटर x 1 मीटर अंतर ठेवावे. जमिनीवर लागवड करताना 5 मीटर x 1 मीटर अंतर ठेवावे. लागवडीसाठी दोडका, कारले आणि दुधी भोपळ्याचे दोन ते 2.5 किलो बियाणे लागते. पेरणीपूर्वी बियाण्यास 2.5 ग्रॅम कार्बेन्डाझिम प्रति किलो बियाण्यास बीजप्रक्रिया करावी. माती परीक्षण अहवालानुसार रासायनिक खतांची मात्रा द्यावी.

संपर्क - 02426 - 243242
अखिल भारतीय भाजीपाला सुधार प्रकल्प,
महात्मा फुले कृषी विद्यापीठ, राहुरी

स्त्रोत: अग्रोवन