सलाडसाठी लेटयूश लागवड

लेटयूश

कच्ची चिरून खाण्यासाठी लेटयूशची कोवळी लुसलुशीत पानं वापरतात. पाश्चिमात्य देशात याच प्रमाण जास्त आहे. त्याचप्रमाणे स्टार हॉटेलात सालाडच्या डिशमध्ये लेटयूशचा समावेश निश्चित रूपाने असतोच शिकल्या सवरल्या उच्चभ्रू लोकासाठी सलाड म्हणून लेट्युशचा वापर वाढू लागला आहे. खेड्यातल्या लोकांना या तारांकित पानांची फारशी ओळख नसली, तरी ते आपल्या शेतात पिकवून पैसा मिळवू शकतात.

या भाजीत शरीरपोषणासाठी जीवनसत्व अ, चुना, लोह भरपूर प्रमाणात आहेत. लेट्युशची शिजवून भाजीही करतात आणि पानं, देठ आणि गड्ड्याचा उपयोग कच्चापणीचा सलाड म्हणून खातात अर्थात सालाद्साठीच जास्त वापर केला जातो.

पिकासाठी जमीन

उत्तम निचरा असणार्या मध्यम जे हलक्या सेंद्रिययुक्त ५.५ ते ६.७ सामू असणार्या भुसभुशीत जमिनीत हे पीक चांगला येत. थंड हवामान (१३ ते १६ सें.मी.) मानवते. गड्ड्याच्या प्रकारावरून आणि पानांच्या प्रकारावरून याचे गात पडतात. गड्ड्याच्या प्रकारात कोबीसारखे गड्डे तयार होतात. ग्रेट लेक या जातीच्या गड्डयाचं उत्पादन एकरी ४० ते ४५ किलो क्विंटल, तर बियाचं उत्पादन ४० ते ४५ किलो मिळत. इम्पिरियल ही एक झाकल्या जाणाऱ्या मध्यम गड्ड्याची जात आहे. सुट्या पानाच्या गटात स्लोबोल्त हि बिनगड्ड्याची सुट्या कोवळ्या लुसलुशीत पानांची, पोपटी रंगाची खुलावर न येणारी उत्तम जात आहे. चायनीज यलो हि जात एकरी २५ क्विंटल गड्ड्याच तर ४० किलो बियाच उत्पादन देणारी चांगली जात आहे.

एकरासाठी २०० ग्राम बियाण्यांची गादी वाफ्यावर निरोगी जोमदार रोप तयार करावी लागतात. सरीवर सरीच्या पोटात (४५ सें.मी.ची सरी) ३० सें.मी अंतरावर रोपाची लागण करावी. थंडीत म्हणजे ऑक्टोबर शेवटी ते नोव्हेंबर लागवड करावी. शेत तनिविरहित ठेवाव. लागवडीच्या वेळी १५:१५:१५ हे १५० किलो खत द्यावे. ३ आठवड्यांनी ५० किलो युरिया एकरी द्यावा. लागवडीच्या अगोदर ४ ते ५ टन शेणखत घातलेला असाव.

मार्केटचा अंदाज घेऊन या नाजूक तारांकित लेट्युशचं उत्पादन काढावं, हीच याच्यातून अपेक्षा आहे.

स्त्रोत - कृषी प्रवचने, प्रल्हाद यादव