कुंदा

कुंदा

(कारी गु. खावो; क. कणिग्यन हुळ्ळू; लॅ. इशिमम पायलोजम कुल-ग्रॅमिनी). हे वर्षायू किंवा बहुवर्षायू (एक किंवा अनेक वर्षे जगणारे) ०.६ ते १. ५ मी. उंचीचे गवत आहे.

मुळे जमिनीत खोल जातात; अधश्चरांचे (ठोंबांचे) दाट जाळे जमिनीच्या मशागतीस अडथळे आणते. उष्ण आणि समशीतोष्ण कटिबंधांत या गवताचा प्रसार सामान्य असून भारतात आंध्र, मध्य प्रदेश व महाराष्ट्रात सोलापूर व अहमदनगर जिल्हे येथे आढळते. सुपीक, काळ्या जमिनीत ते खूप वाढते.

फुले मार्च—ऑक्टोबर मध्ये येतात व ती येण्यापूर्वी जनावरास चारण्यास चांगले; तथापि त्यांना ते साधारणच आवडते. प्रायोगिक क्षेत्रात या गवताचे हेक्टरी सु. १,०९० किग्रॅ. उत्पादन करण्यात आलेले आहे. ते वाळवूनही वापरतात.

लेखक: चौगले, द. सी.

स्त्रोत: मराठी विश्वकोश