महाराष्ट्र राज्य छोटया शेतक-यांचा कृषि व्यापार संघ

स्थापना

कृषि क्षेत्रामध्ये असलेली क्षमता पाहता रोजगार निर्मितीतून दारिद्रय निर्मूलन करणे शक्य होऊ शकेल यास्तव या क्षेत्राच्या क्षमतेचा विचार करता संस्थात्मक बांधणी व खाजगी क्षेत्राशी समन्वय साधून व्यापारक्षम शेतीची वृध्दी साधने आवश्यक असल्याने शेतक-यांचे सबळीकरण करण्यासाठी केंद्र शासनाच्या धर्तीवरच महाराष्ट्र राज्यात देखील शासन निर्णय क्रमांक एस एफ ए सी २००३/सीआर-९१/१४-ए, दिनांक १६ मार्च २००५ अन्वये “महाराष्ट्र राज्य छोटया शेतक-यांचा कृषि व्यापार संघाची” (Maharashtra State Small Farmers Agri-Business Consortium, SFAC) स्थपाना करण्यात आलेली आहे. या कृषि व्यापार संघाची नोंदणी ही संस्था नोंदणी अधिनियम,१८६० (Society’sRegistrationAct,1860) मधील तरतूदी नूसार दिनांक ३१ मार्च,२००५ रोजी करण्यात आलेली आहे.

राज्यात अपेक्षित कृषि औद्योगिक विकास साधण्यासाठी पर्यावरणीय शाश्वत विकास, आर्थिक कार्यक्षमता आणि सामाजिक समानता या तत्वार आधारित महाराष्ट्र राज्य छोटया शेतक-यांचा कृषि व्यापार संघाची स्थापना करण्यात आलेली आहे.

उद्दिष्टे

महाराष्ट्र राज्य छोटया शेतक-यांचा कृषि व्यापार संघाची उद्दिष्टे खालील प्रमाणे आहेत.

२.१. छोटया शेतक-यांची (अल्प व अत्यल्प भूधारक) शेती व्यापारक्षम करण्यासाठी सर्व बाबींचा विचार करुन शासनास योग्य तो धोरणात्मक निर्णय घेण्यासाठी शिफारस करणे. तसेच शासनाचे इतर विभाग व संस्था इ.मार्फत राबविण्यात येत असलेल्या योजनांचा आढावा घेऊन त्यामध्ये आवश्यक त्या सुधारणेबाबत शिफारस करणे.केंद्र व राज्य शासनाने व्यापारक्षम शेतीशी निगडित कोणत्याहि योजना राज्य शासनाच्या यंत्रणेमार्फत राबविणे.

२.२ छोटया शेतक-यांच्या शेतीचा व्यापारक्षम दृष्टीने विकास करण्यासाठी आवश्यक असलेली इतर कोणतीही योजना राबविण उदा. व्हेंचर कॅपिटल ची स्थापना करणे, नवीन तंत्रज्ञान (उदा.कोरडवाहू शेती, कृषि प्रक्रिया, पणन व प्रमाणिकरण)विकसित करणे इत्यादी.

२.३ बँकेच्या सहकार्याने कृषि उदयोग स्थापन करण्यास मदत करणे.

२.४ कृषि उदयोग प्रकल्पामध्ये खाजगी गुंतवणूक करण्यास प्रोत्साहन देऊन उत्पादकास उत्पादन विक्रीची हमी देणे, त्याद्वारे ग्रामीण उत्पन्न व रोजगार वाढविणे.

२.५ कृषि उद्योग प्रकल्पाद्वारे कच्चा मालाचे उत्पादन व त्यावरील प्रक्रिया ही साखळी मजबूत करणे.

२.६ शेतकरी उत्पादक गट, कृषि पदवीधर यांचा या योजनेत सहभाग वाढविण्यासाठी प्रयत्न करणे.

२.७ प्रकल्प स्थापन करण्याच्या हेतूने कृषि उदयोजकांसाठी प्रशिक्षण व भेटी आयोजित करणे.

महाराष्ट्र राज्य छोटया शेतक-यांचा कृषि व्यापार संघाची रचना-

• कृषि व्यापार संघाची उद्दिष्टे साध्य करण्यासाठी पुढील प्रमाणे संघाची रचना करण्यात आलेली आहे. मा.अपर मुख्य सचिव, कृषि व पणन विभाग, महाराष्ट्र राज्य, मुंबई हे महाराष्ट्र राज्य छोटया शेतक-यांचा कृषि व्यापार संघाचे अध्यक्ष आहेत. या कृषि व्यापार संघाच्या सर्व सदस्यांची माहिती पुढील प्रमाणे
• सह-सचिव, अन्न प्रक्रिया उद्योग विभाग, नवी दिल्ली - सदस्य
• सचिव, उद्योग, महाराष्ट्र राज्य, मुंबई - सदस्य
• सचिव, सहकार व वस्त्रोद्योग विभाग(पणन) मंत्रालय, मुंबई - सदस्य
• विकास आयुक्त (उद्योग) उद्योग संचालनालय - सदस्य
• कुलगुरु , चार कृषि विद्योपीठाचे किंवा त्यांचे प्रतिनिधी - सदस्य
• आयुक्त, कृषि, महाराष्ट्र राज्य, पुणे - सदस्य
• मुख्य कार्यकारी अधिकारी, महाराष्ट्र औद्योगिक विकास महामंडळ - सदस्य
• व्यवस्थापकीय संचालक,महाराष्ट्र कृषि औद्योगिक विकास महामंडळ - सदस्य
• व्यवस्थापकीय संचालक,पणन मंडळ,महाराष्ट्र राज्य,पुणे - सदस्य
• सरव्यवस्थापक,नाबार्ड बँक किंवा त्यांचे प्रतिनिधी - सदस्य
• संचालक,अपेडा,नवी दिल्ली किंवा त्यांचे प्रतिनिधी - सदस्य
• संचालक, राष्ट्रीय बागबानी मंडळ,गुरगांव किंवा त्यांचे प्रतिनिधी - सदस्य
• व्यवस्थापक,एक्झिम बँक,मुंबई - सदस्य
• कृषि व्यापाराशी निगडीत २ प्रगतशील शेतकरी - सदस्य
• अन्न प्रक्रिया उद्योगाचा प्रतिनिधी - सदस्य
• नवी दिल्ली येथील छोटया शेतक-यांच्या कृषक संघाचा प्रतिनिधी - सदस्य
• संचालक, फलोत्पादन, महाराष्ट्र राज्य, पुणे - सदस्य
• व्यवस्थापकीय संचालक - सदस्य सचिव

संपर्क :

केंद्रीय कृषी व्यापार संघ :

Managing Director, Small Farmers’ Agri-Business Consortium NCUI, Auditorium Building, 5th Floor, August Kranti Marg, Hauz Khas, New Delhi- 110016. Phone No :91-11-2686 2365 Fax No : 91-011-2686 2367 Email: sfac@nic.in Website: www.sfacindia.com

राज्य कृषी व्यापार संघ :

व्यवस्थापकीय संचालक महाराष्ट्र राज्य छोट्या शेतकऱ्यांचा कृषी व्यापार संघ, कृषिभवन, पहिला मजला, के. बी. जोशी मार्ग, शिवाजीनगर, पुणे - ४११ ००५ दूरध्वनी व फॅक्स क्रमांक - ०२०-२५५५३३४३० Email: mdsfacmh@yahoo.co.इन

स्त्रोत : कृषी विभाग, महाराष्ट्र शासन