पिक उत्पादन वाढीचे तंत्रज्ञान
पिक उत्पादन वाढीचे तंत्रज्ञान
यामध्ये सर्व प्रकारच्या पिक उत्पादन वाढीशी संबंधित माहिती देण्यात आलेली आहे.
औषधी वनस्पती या रोगनिवारण, वेदनाशमन इ. वैद्यकीय उद्देशांकरिता वापरण्यात येतात. प्राचीन काळापासून मानव वनस्पतींचा वापर आरोग्य संरक्षण व संवर्धनासाठी करीत आला आहे. या विभागात विविध औषधी वनस्पती पिकाविषयी माहिती दिली आहे.
कडधान्यांमध्ये हरभरा, तूर, मुग, उडीद, वाटाणा, मसूर, कुळीथ, मटकी, चवळी, सोयाबीन, इत्यादी पिकांचा समावेश होतो. मानवी आहारात कडधान्ये महत्वाची भूमिका बजावतात.
करोनाचे पार्श्वभुमीवर आपत्कालीन परिस्थितीत शेतीचे नियोजन
कोरोनाच्या पार्श्वभूमीवर आपत्कालीन परिस्थितीत शेतमाल वाहतूक, साठवणूक आणि विपणनाचे नियोजन
जून महिन्यात करावयाची शेती कामे
तृण कुलातील वनस्पतींच्या पोषणक्षम बियांना तृणधान्य ही संज्ञा आहे. गहू, भात, मका, ज्वारी, बाजरी, नाचणी, वरी, यांचा तृणधान्यांत समावेश होतो.
ज्या बियांपासुन तेल मिळ्वता येते त्यांना तेल बिया म्हणतात किंवा स्निग्ध पदार्थ, प्रथिने व क्षार यांचे भांडार म्हणजे तेलबिया. या बिया पौष्टिकतेच्या बाबतीत उच्च स्तरावर आहेत. आरोग्य व सौंदर्यवर्धन असा दुहेरी फायदा तेलबिया मिळवून देतात.
कापूस, ऊस, तंबाखू, हळद ही प्रमुख नगदी पिके महाराष्ट्रात घेतली जातात. याच पिकांच्या उत्पादनावर महाराष्ट्रातील कृषी-अर्थव्यवस्था व कृषीपूरक उद्योग आधारीत आहेत.
या विभागात विविध पिकांवर पडणारे रोग व त्यावरील नियंत्रण तसेच उपाययोजना कशी करावी या संबधी माहिती दिली आहे
आंबा, केळी, द्राक्षे, संत्र, कलिंगड, नारळ, पपई, डाळींब, नासपती, सीताफळ हि फळ पिके आहेत. सर्व माणसांसाठी जीवनसत्त्वे व खनिज पदार्थांमुळे फळे उपयुक्त आहेत. फळांचे आहारातील महत्त्व लोकांना कळू लागल्यामुळे त्यांची मागणी वाढते आहे.
फुलशेती हा सुद्घा बागायती शेतीचा एक प्रकार आहे. यातही कार्नेशन, जरबेरा, ट्युलिप इ. फुले हरितगृहामध्ये घेतली जातात; तर गुलाब, निशिगंध, ग्लॅडिओलस यांसारख्या फुलांचे उत्पादन शेतात पारंपरिक पद्धतीने घेतले जाते.
भाजीपाला हे कमी कालावधीमध्ये येणारे पीक आहे. योग्य नियोजन आणि काळजी घेतल्यास भाजीपाल्यातून कमी वेळात जास्त नफा मिळतो.
खाद्यपदार्थ तिखट, सुवासिक व स्वादिष्ट बनविण्यासाठी जे विविध वनस्पतींचे भाग वापरण्यात येतात, त्यांना ‘मसाले’ असे म्हणतात. आले, हळद, लवंग, दालचिनी, जिरे, काळी मिरी, बडीशेप, तमालपत्र, इ. मसाला पिके आहेत
मोसंबी व केशर आंब्यातून घेताहेत लाखोंचे उत्पादन
मे महिन्यात करावयाची शेती कामे
या विभागात रंग मिळवून देणाऱ्या वनस्पती विषयी माहिती दिली आहे जसे केसरी (सिंदुरी ), इ.
या विभागात रानभाज्यांची ओळख करून दिली आहे.
या विभागात वन शेती विषयी माहिती दिली आहे.
सुगंधी तेलांना राष्ट्रीय व अंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेत मोठी मागणी असून देशान्तर्गत गरज पूर्ण करण्यासाठी अजूनही आपल्या देशास या तेलांची आयात करावी लागते. या विभागात दवणा, गवती चहा (लेमन ग्रास), जीरेणीअम, पुदिना, पचौली , वाळा, इ. विषयी माहिती दिली आहे.
