नगदी पिके

नगदी पिके

एक किलो मळी (मोलॅसिस) सुमारे 500 लिटर बायोगॅस देते. वीस टन मळीपासून मिळणारे बायोगॅसचे उत्पादन हे सुमारे दहा हजार घनमीटर प्रति दिन.

आडसाली उसाची लागवड 15 जुलै ते 15 ऑगस्ट या कालावधीत केली जाते. आडसाली उसाचा कालावधी 16 ते 18 महिन्यांचा असतो.

ऊसाच मोठ्या प्रमाणात नुकसान करणाऱ्या प्रामुख्याने किडी म्हणजे खोडकिड, हुमणी, लोकरी मावा, पायरीली, खवलेकीड, कांडीकीड, पांढरीमाशी आणि उंदीर.

कीटकांद्वारेदेखील या रोगाचा प्रसार होतो

उस महाराष्ट्रातील एक महत्वाचे नगदी पिक आहे. कटिबंधीय हवामानामध्ये येत असल्यामुळे येथील हवामान उसासाठी अत्यंत पोषक असले तरी उसाच्या दर हेक्टरी उत्पादनात तमिळनाडू भारतात आघाडीवर आहे.

उसाची तोडणी हंगामनिहाय व पक्वता पाहून करावी.

सर्व प्रकारच्या लागणीच्या उसाच्या जोमदार वाढीच्या काही अवस्था पावसाळी हंगामामध्ये येतात. मात्र, या काळातील वातावरण जोमदार वाढीसाठी अनुकूल नसते.

खोडवा उसामध्ये पाचट लवकर कुजण्यासाठी तसेच खते देण्याबाबतची माहिती दिलेली आहे. - सोपान नळे, कोल्हार बु, जि.नगर, बी.एस. शिंदे, चंदगड, जि.कोल्हापूर

उसाचे भरघोस उत्पादन घेण्यासाठी उसाला संतुलित खताचा पुरवठा करणे आवश्यक आहे.

एक परिपक्व ऊस तयार होण्याकरिता सर्वसाधारणपणे १ चौ. फूट जागा लागते. म्हणजेच एका एकरात (४३,५६० चौ. फूट) ४०,००० ते ४५,००० या दरम्यानच तोडणीयोग्य ऊस तयार होऊ शकतो.

या विभागात रोगमुक्त आणि उत्तम दर्जाचे उसाचे बियाणे कसे तयार करावे या संबधीची माहिती दिली आहे.

पिकांच्या जोमदार वाढीसाठी व अधिक उत्पादनासाठी रासायनिक आणि सेंद्रिय खतांचा संतुलित वापर करणे फायदेशीपिकांच्या जोमदार वाढीसाठी व अधिक उत्पादनासाठी रासायनिक आणि सेंद्रिय खतांचा संतुलित वापर करणे फायदेशीर ठरते.

पूर्वहंगाम उसात बटाटा अंतरपीकावर प्रादेशिक उस संशोधन केंद्र , पाडेगाव , राष्ट्रीय कृषी संशोधन प्रकल्प , औरंगाबाद व कृषी विद्या संशोधन करण्यात आले आहे .

नगर जिल्ह्यातील शेरी चिखलठाण येथील सूर्यभान काकडे यांनी शेतीतील खर्च कमी करण्यासाठी आंतरपीक पद्धतीचा वापर महत्त्वाचा मानला आहे.

ऊस पिकामध्ये शेतकरी अधिक उत्पादन मिळवण्यासाठी नत्रयुक्त खताचा अतिरिक्त वापर करतात. या अति खत वापरामुळे जमिनी क्षारयुक्त होण्याबरोबरच हरितगृह वायूच्या उत्सर्जनात भर पडते.

पहारीच्या साह्याने खते देण्याच्या पद्धतीचे फायदे याविषयी येथे माहिती देण्यात आलेली आहे. - गुरुदास लोखंडे, गडहिंग्लज, जि. कोल्हापूर,

पिकास मुख्य अन्नद्रव्य पुरवणाऱ्या रासायनिक खतांची कार्यक्षमता वाढविणे सद्य परिस्थितीमध्ये आवश्‍यक आहे.

ऊस पिकाच्या उगवण, फुटवे, कांडी सुटणे आणि जोमदार वाढ या वाढीच्या प्रमुख अवस्था आहेत.

ऊस पिकावर बुरशी, सूक्ष्मजंतू, अतिसूक्ष्म विषाणू, सूत्र कृमी, अन्नद्रव्याची कमतरता, परोपजीवी वनस्पती यामुळे रोग होतात. आपल्याकडे जवळजवळ ३० रोगांची नोंद झालेली आहे.

उस शेतीमध्ये पाण्याचा कार्यक्षम काटेकोरपणे, नियोजनबध्दरीत्या वापर करून कमी पाण्यात जमिनीची सुपीकता आणि एकरी टनेज वाढवले पाहिजे.

माती परीक्षण अहवालानुसारच सूक्ष्म अन्नद्रव्यांच्या उपाययोजना कराव्यात.

सुधारित खत पेरणी अवजाराच्या साह्याने ऊस लागणीपूर्वी सरी पाडल्यानंतर सरीमध्ये खत पेरून दिले जाते.

कोव्हीएसआय - 03102 या जातीचे को 86032 या तुल्य जातीपेक्षा उसाचे उत्पादन 21.21 टक्के, साखर उत्पादन 27.26 टक्के जास्त मिळते.

ऊसतोडणी झाल्यानंतर पाचट जाळून न टाकता तो एक आड एक सरीत ठेवून कुजविल्यास पाच ते सहा टन सेंद्रिय खत मिळू शकते.

देशात केवळ तणांमुळे सरासरी 30 ते 40 टक्के इतक्‍या मोठ्या प्रमाणात पीक उत्पादनात घट येते.

ऊस उत्पादन आणि उत्पादकतेमध्ये घट आणणाऱ्या रोग-किडींचे नियंत्रण करण्यासाठी बेणे प्रक्रिया अत्यंत आवश्‍यक आहे. सध्या रासायनिक खतांच्या किमती झपाट्याने वाढत आहेत, तसेच रासायनिक खते बऱ्याच वेळा वेळेवर उपलब्ध होत नाहीत.

चांगला निचरा होणारी मध्यम खोल काळी सुपीक जमीन निवडावी.

ऊस आंतरमशागतीसाठी कोणती अवजारे वापरावीत याबाबतची माहिती येथे देण्यात आलेली आहेत.

ऊस रोपवाटिकेसाठी बेणे मळ्यातील नऊ ते 11 महिने वयाचे, सुधारित जातीचे शुद्ध, जाड, रसरशीत, लांब कांड्यांचे, निरोगी बेणे वापरावे.

वेलंग (ता. कोरेगाव, जि. सातारा) येथील प्रयोगशील शेतकरी शेखर पाटणे यांनी ऊस लागवड खर्च कमी करण्यासाठी रोपेनिर्मितीची सोपी पद्धत विकसित केली.