Accessibility options

रंग कंट्रास्ट
मजकूराचा आकार
मजकूर हायलाइट करा
झूम करा

Accessibility options

रंग कंट्रास्ट
मजकूराचा आकार
मजकूर हायलाइट करा
झूम करा
india_flag

भारत सरकार



MeitY LogoVikaspedia
mr
mr

अन्न पदार्थ आणि त्याचे पोषक मुल्य

उघडा

योगदानकर्ते  : 09/07/2020

विकास AI सह तुमचे वाचन सक्षम करा 

लांबलचक वाचन वगळा. विकास AI द्वारा समर्थित संक्षिप्त सारांशासाठी 'सामग्री सारांशित करा' वर क्लिक करा.

केळी आवडते व परवडणारे फळ

केळी हे हजारो वर्षापासुनचे सर्वकाळातील फळ आहे. त्यात फार पोषक गुण असतात. सर्वांना परवडेल असे हे फळ असून ते भरपूर प्रमाणात मिळते.  केळ्याच्या सर्व जातीत त्यांचे स्वतःचे गुणधर्म आहेत. केळ्यामूळे ताकद मिळते आणि त्यात मोठ्या प्रमाणावर फायबर असतात. त्यात नैसर्गिक साखरही असते जशी सुक्रोज, फ्रुक्ट्रोज आणि ग्लुकोज.
केळयांमूळे  बरेच रोग बरे होण्यास मदत होते.

  • ऊदासीनता : केळ्यामध्ये एकप्रकारचे प्रोटीन असते त्याचे सेरोटोनीन मध्ये रुपांतर होते, ज्यामूळे खाणारे खुश व शांत होतात.
  • पाळीच्या आधीची लक्षणे (पी.एम.एस.): केळ्यात विटामिन बी ६ असते जे रक्तातील ग्लुकोजची पातळी राखते, ज्याने स्वभाव ऊत्साही राहतो.
  • अशक्तपणा : जास्त प्रमाणात लोह असल्याने, केळ्यामुळे रक्तातील हिमोग्लोबिन चे प्रमाण वाढते व अशक्तपणा घालविण्यास मदत मिळते.
  • रक्तदाब : केळ्यात मोठ्या प्रमाणात पोटँशियम असते व कमी साखर, ज्यांमूळे रक्तदाबासाठी ते अत्यंत ऊपयूक्त आहे.
  • मेंदुची क्षमता वाढविण्यासाठी : संशोधनात असे सिद्ध झाले आहे की पोटँशियम असलेल्या फळांनी मेंदुचे बळ वाढविण्यास मदत होते.
  • जुलाब : केळ्यात फायबरचे देखील प्रमाण फार असते, त्यामूळे पचनाची रोजची सवय परत आणायला मदत होते, व जुलाब थांबतात.
  • जळजळ : केळ्याचा नैसगिक पाचक द्रव्यांनी शरीरावर परिणाम होतो, ज्यामूळे जळजळ शमते.
  • अल्सर: केळे हे पाचक अन्न म्हणून वापरले जाते, जे त्याच्या मऊपणामूळे आतड्यातील विकार दुर करते.  जास्त जळजळ शमवून ते आतड्याचा पापूद्रा बनते व आतड्याचे त्रास कमी करते.
  • स्ट्रोक : केळे जेवणात रोज खाणा-यांना, स्ट्रोकने येणा-या मृत्यूचे प्रमाण ४०% ने कमी होते.

तृणधान्य


तृण धान्य ही कमी चरबी व मीठाची असतात; त्यात भरपूर प्रमाणात लोह असते. त्याच्या कँलशियमच्या मोठ्या प्रमाणामूळेच, ते हदयासाठी, हाडांसाठी व नखांसाठी फार चांगले आहे.
  • त्यात मिसळलेले फायबरचे प्रमाण पण जास्त असते. एका खाण्यात( अर्धा कप,शिजविलेले) ४ ग्रँम घट्ट विरघळणारे फायबर (बीटा ग्लुकँन) असते. ह्या फायबर मूळे रक्तातील एल.डी.एल काँलेस्ट्राँलचे प्रमाण ज्याला वाईट काँलेस्ट्राँल म्हणतात ते कमी होते.
  • तृण धान्य जास्तीचे फँट शोषून घेते आणि ते संडास वाटे बाहेर फेकते. त्यात जास्त प्रमाणात फायबर असल्याने ते जुलाबाचा त्रास आणि पचना संबंधीचे त्रास देखील कमी करते.
  • तृण धान्य जास्त प्रमाणात घेतल्यास शरिरातील साखरेचे प्रमाण कमी करता येते व साखरेची पातळी राखता येते.
  • तृण धान्याचा ऊपयोग मेंदूच्या विकारावर देखील करता येतो.
  • तृण धान्याचा ऊपयोग गर्भाचे रोग आणि गर्भपिशवीच्या रोगातही आहे खास जेव्हा पाळी जाते तेव्हा याचा चांगला ऊपयोग होतो.
  • तृण धान्यात काही खास  फॅटीअँसीड आणि रोगप्रतीबंधक गुण आणि विटामिन ई आहेत ज्यामूळे पेशी निकामी होण्याचे प्रमाण कमी होते आणि कँसरचे प्रमाणही कमी होते.

 

स्त्रोत :पोर्टल कंटेंट टीम

संबंधित लेख
Current Language
हिन्दी
आरोग्य
सार्वजनिक आरोग्य प्रयोगशाळा

महाराष्ट्र राज्यात प्रत्येक जिल्हा मुख्यालयी एक याप्रमाणे ३४ जिल्हा सार्वजनिक आरोग्‍य प्रयोगशाळा तालुका स्तरावर १३८ उपविभागीय प्रयोगशाळा कार्यान्वीत आहेत.

आरोग्य
पोषक पदार्थ आणि अन्न

पिष्टमय पदार्थ आपल्या शरीरातील ऐच्छीक आणि अनैच्छीक कार्य आणि आपल्या शरिरातील प्रोटीन आणि जड पदार्थाच्या निवळीकरणाला मदत करतात.

आरोग्य
दोषकारक आणि दोषनाशक पदार्थ

त्रिदोषविचार लक्षात घेतल्यावर केवळ साध्या अन्नपदार्थाच्या पथ्यापथ्याने आजारांवर ब-याच प्रमाणात उपचार करता येतात.

आरोग्य
कीटकनाशके, अन्न आणि आरोग्य

सुरक्षित अन्न मिळणे हा प्रत्येक व्यक्तीचा मूलभूत अधिकार आहे, याची जाणीव भारतातील प्रत्येक शेतकर्‍याला, ग्राहकाला आणि सरकारला करून देण्यासाठी ‘इंडिया फॉर सेफ फूड’ ही चळवळ सुरू झाली. या चळवळीचे नेतृत्त्व ‘अलायन्स फॉर सस्टेनेबल अ‍ॅण्ड हॉलिस्टिक अ‍ॅग्रिकल्चर’ (ASHA) ही संस्था करते.

आरोग्य
आहारातील सातूचे महत्व

सातू या धान्याचा आहारातील उपयोग यात सांगितला आहे.

आरोग्य
अन्न आणि औषध प्रशासन

अन्न आणि औषधे यांचे प्रमाणीकरण करून, त्यांच्या निर्मितीवर व वाटपावर नियंत्रण ठेवणारी शासकीय यंत्रणा. १९३५ नंतर अन्नाची गरज खूप वाढली होती, परंतु उत्पादन मात्र कमी होत होते. अशा परिस्थितीत अन्नामध्ये इतर पदार्थांची भेसळ करण्याचे प्रमाण वाढले.

अन्न पदार्थ आणि त्याचे पोषक मुल्य

योगदानकर्ते : 09/07/2020


विकास AI सह तुमचे वाचन सक्षम करा 

लांबलचक वाचन वगळा. विकास AI द्वारा समर्थित संक्षिप्त सारांशासाठी 'सामग्री सारांशित करा' वर क्लिक करा.



संबंधित लेख
Current Language
हिन्दी
आरोग्य
सार्वजनिक आरोग्य प्रयोगशाळा

महाराष्ट्र राज्यात प्रत्येक जिल्हा मुख्यालयी एक याप्रमाणे ३४ जिल्हा सार्वजनिक आरोग्‍य प्रयोगशाळा तालुका स्तरावर १३८ उपविभागीय प्रयोगशाळा कार्यान्वीत आहेत.

आरोग्य
पोषक पदार्थ आणि अन्न

पिष्टमय पदार्थ आपल्या शरीरातील ऐच्छीक आणि अनैच्छीक कार्य आणि आपल्या शरिरातील प्रोटीन आणि जड पदार्थाच्या निवळीकरणाला मदत करतात.

आरोग्य
दोषकारक आणि दोषनाशक पदार्थ

त्रिदोषविचार लक्षात घेतल्यावर केवळ साध्या अन्नपदार्थाच्या पथ्यापथ्याने आजारांवर ब-याच प्रमाणात उपचार करता येतात.

आरोग्य
कीटकनाशके, अन्न आणि आरोग्य

सुरक्षित अन्न मिळणे हा प्रत्येक व्यक्तीचा मूलभूत अधिकार आहे, याची जाणीव भारतातील प्रत्येक शेतकर्‍याला, ग्राहकाला आणि सरकारला करून देण्यासाठी ‘इंडिया फॉर सेफ फूड’ ही चळवळ सुरू झाली. या चळवळीचे नेतृत्त्व ‘अलायन्स फॉर सस्टेनेबल अ‍ॅण्ड हॉलिस्टिक अ‍ॅग्रिकल्चर’ (ASHA) ही संस्था करते.

आरोग्य
आहारातील सातूचे महत्व

सातू या धान्याचा आहारातील उपयोग यात सांगितला आहे.

आरोग्य
अन्न आणि औषध प्रशासन

अन्न आणि औषधे यांचे प्रमाणीकरण करून, त्यांच्या निर्मितीवर व वाटपावर नियंत्रण ठेवणारी शासकीय यंत्रणा. १९३५ नंतर अन्नाची गरज खूप वाढली होती, परंतु उत्पादन मात्र कमी होत होते. अशा परिस्थितीत अन्नामध्ये इतर पदार्थांची भेसळ करण्याचे प्रमाण वाढले.

कनेक्ट करू द्या
Facebook
Instagram
LinkedIn
Twitter
WhatsApp
YouTube
MeitY
C-DAC
Digital India

Phone Icon

+91-7382053730

Email Icon

vikaspedia[at]cdac[dot]in

Copyright © C-DAC
vikasAi