न्यायवैद्यक - वैद्यकीय प्रमाणपत्र

डॉक्टरांकडून मिळणा-या वैद्यकीय प्रमाणपत्रांबद्दल काही सूचना

• वैद्यकीय सर्टिफिकेटवर पुढील नोंदी असतात. व्यक्तीचे नाव, गाव, पत्ता, तपासण्याची वेळ, तारीख, वय, जखमेबद्दल नोंदी (किती, कोठेकोठे, कशा प्रकारच्या), गंभीर आहे किंवा नाही, जखमेचे कारण (उदा. कोणत्या शस्त्राने), जखम होऊन अंदाजे किती वेळ झाला आहे. शेवटी संबंधित व्यक्तीला ओळखण्याच्या शारीरिक खुणा (उदा. तीळ ) व सहीशिक्का.
• सरकारी डॉक्टरांकडून पोलीस केसमध्ये मूळ प्रतीसाठी कोणतीही फी आकारली जाऊ नये. नातेवाईकांना नक्कल प्रत हवी असल्यास ठरावीक फी आकारली जाते.फी घेतल्यास त्याची शासकीय पावती देणे डॉक्टरवर बंधनकारक आहे.
• ब-याच वेळा पुढील तपासणी करण्यासाठी (एक्स-रे, इत्यादी) किंवा जास्त उपचार करण्यासाठी मोठया सरकारी रुग्णालयात, बहुधा जिल्ह्याच्या ठिकाणी पाठवले जाते. असे असेल तर रुग्णालयातून घरी जातानाच प्रमाणपत्राची मागणी करावी. नंतर ते प्रमाणपत्र मिळणे अवघड असते.
• दखलपात्र नसतील अशा घटनांमध्ये बहुधा संबंधित व्यक्ती डॉक्टरचे प्रमाणपत्र पोलिसात नेऊन देते. दखलपात्र घटना असेल तर ही प्रमाणपत्र मिळवण्याची जबाबदारी सरकारी यंत्रणेची आहे.
• वैद्यकीय प्रमाणपत्राची नक्कल (झेरॉक्स) करता आली तर तशी नक्कल जवळ ठेवून घ्यावी.

वैद्यकीय प्रमाणपत्र पोलिसात पोहोचल्यानंतर त्यावर गांभीर्याप्रमाणे कार्यवाही होते. दखलपात्र नसेल तर ती केस सरकारतर्फे (किंवा आवश्यक वाटल्यास खाजगी जबाबदारीवर) प्रथमश्रेणी कोर्टात उभी राहते. त्या वेळेस सर्व साक्षीदारांना कोर्टातर्फे खर्च देण्यात येतो. पण खरे तर या खटल्यांचा खर्च, मानसिक त्रास, वेळ व खटपटी पाहता शक्यतो आपसात या गोष्टी मिटवाव्यात हे उत्तम.

लेखक : डॉ. श्याम अष्टेकर

(MBBS, MD community Medicine)

संदर्भ : आरोग्यविद्या