पॅलिएटिव्‍ह केअर
पॅलिएटिव्‍ह केअर
प्रस्तावना
दिर्घ काळापासून किंवा मोठया आजाराने ञस्‍त रुग्‍णांचे जीवनमान सुधारण्‍यासाठी, तसेच कुटुंबाचे ञास कमी करण्‍यासाठी अनेक व्‍यवसायिकांना एकञ येऊन घेतलेली काळजी म्‍हणजे पॅलिएटिव्‍ह केअर. दिर्घ काळ असणारे व शारिरीक अपंगत्‍व आणणा-या व्‍याधी ञासदायक असतात. शारिरीक समस्‍या सोबतच सामाजिक, भावनिक, आर्थिक आणि अध्‍यात्मिक ञासांना सुध्‍दा सामोरे जावे लागते. पॅलिएटिव्‍ह केअर मध्‍ये मुख्‍यतः आयुष्‍याच्‍या शेवटच्‍या टप्‍यात व कधीच बरे न होणा़या रुग्‍णांचा समावेश होतो. या रुग्‍णांना उपचारात्‍मक चिकित्‍सा उपयोगाची नसून केवळ वेदना व लक्षणे कमी करणारी चिकित्‍साच उपयुक्‍त असते. पॅलिएटिव्‍ह केअर कॅन्‍सर, पक्षाघात, एचआव्‍ही/एडस औषधाने न बरे होणारे क्षयरोग, मतिमंद मुले, वृध्‍दपकाळाने अपंगत्‍व आलेले किडनी विकार, लिव्‍हर विकारग्रस्‍त इ. रुग्‍णांना दिली जाते.
पॅलिएटिव्‍ह केअरचा उददेश
गुणपूर्वक जीवन
- रुग्‍णांना दुखण्‍यापासून व ञासदायक लक्षणापासून आराम देण्‍यात मदत करणे.
- रुग्‍णांच्‍या मानसिक, सामाजिक, आत्मिकगरजांवर लक्ष केंद्रित करणे व त्‍या गरजापूर्ण करण्‍याचा प्रयत्‍न किंवाव त्‍यासाठी लागणारे मदत करणे.
- प्रत्‍येक प्रयत्‍न रुग्‍णांना आपले जीवन नैसर्गिक पध्‍दतीने जगावे यासाठी प्रयत्‍नशील असावा.
- आजारपणात लढण्‍यासाठी रुग्‍ण व त्‍याचे कुटुंबीय यांचे मनोबल वाढवणे.
- रुग्‍णांच्‍या नातेवाईकांना रुग्‍णांच्‍या आजारापणात तसेच मुत्‍युनंतरही सर्वेतोपरी मदत करणे.
ञासापासून आराम देणे
- या आजारावर काहीञासदायक लक्षणे असतात की ज्‍यामुळे रुग्‍णांना चांगल्‍या प्रकारचे जीवन जगणे ञासाचे होते हि लक्षणे –
- प्रत्‍यक रुग्‍णामध्‍ये वेगवेगळे असू शकतात.
- आजार ज्‍या प्रकारचे आहे त्‍यावरही ञास अवलंबून असतो.
- रुग्‍णाला कोणत्‍या प्रकारचा औषधोपचार मिळाला यावरही अवलंबून असतो.
पॅलिएटिव्‍ह प्रकल्‍पांतर्गत उपलब्‍ध सुविधा
- रुग्‍णाला व नातेवाईकांना औषधाची पूर्ण माहिती देणे. जसे औषधी कधी व किती माञात घ्‍यायच्‍या.
- रुग्‍णांच्‍या नातेवाईकांना जखमेच्‍या मलमपटटीची माहिती देणे व मलमपटटी करणे शिकविणे. जेणेकरुन घरी राहून सुध्‍दा रुग्‍णाची काळजी घेता येऊ श्‍केल.
- रुग्‍णासाठी आवश्‍यक संतुलित आहार, आहार देण्‍याच्‍या पध्‍दती, शारिरीक स्‍वच्‍छता ठेवण्‍याबाबतची माहिती देणे.
- रुग्‍णांच्‍या नातेवाईकांना मलाशेय व मुञाशयाची काळजी घ्‍यायला शिकविणे.
- आजाराबददलच्‍या शंकाचे व चुकीच्‍या कल्‍पनेचे निरसन करणे.
- समुपदेशक मार्फत योग्‍य मानिसक आधार व सल्‍ला देणे.
स्त्रोत : सार्वजनिक आरोग्य विभाग, महाराष्ट्र शासन
अंतिम सुधारित : 12/16/2019
संयमी जीवन, लैंगिक एकनिष्ठता, आणि असुरक्षित लैंगिक...
म्हातारपण किंवा दीर्घ आजारपण यामुळे माणूस अंथरुणाल...
उन्हाळ्यातील वाढत्या तापमानाकडे दुर्लक्ष करून चालण...
हि चित्रफित दूरदर्शन सह्यादी वाहिनीने तयार केली आह...
