অসমীয়া   বাংলা   बोड़ो   डोगरी   ગુજરાતી   ಕನ್ನಡ   كأشُر   कोंकणी   संथाली   মনিপুরি   नेपाली   ଓରିୟା   ਪੰਜਾਬੀ   संस्कृत   தமிழ்  తెలుగు   ردو

महिला व बालके - कायदे/योजना

महिला व बालके - कायदे/योजना

  • राज्य महिला आयोग : पीडित महिलांचा आधार
  • स्त्री ही सृष्टीची जननी म्हणून तिची ओळख आहे. आज स्त्री ही कोणत्याही क्षेत्रात मागे नाही. चुल आणि मुलं सांभाळून देखील डॉक्टर, इंजिनियर, वकील, पायलट इत्यादी क्षेत्रात स्वत:चा ठसा उमटवत आहे.

  • किशोरी शक्ति योजना
  • एकात्मिक बाल विकास सेवा योजने अंतर्गत ग्रामीण / आदिवासी आणि नागरी क्षेत्रातील ११ ते १८ वर्ष वयोगटातील किशोर वयीन मुलींसाठीची योजना

  • कुपोषण मुक्तीसाठी ग्राम बाल विकास केंद्रे
  • कुपोषणाच्या समस्येवर मात करण्यासाठी शासनाने गेल्या काही वर्षात विविध उपाययोजना केल्या आहेत.

  • कौटुंबिक हिंसाचार कायदा - 2005
  • या लेखात कौटुंबिक हिंसाचार पासून महिलांचे संरक्षण अधिनियम कायदा २००५ याविषयी माहिती दिली आहे.

  • कौटुंबिक हिंसाचार व प्रतिबंधक कायदे
  • स्त्रियांच्या होणाऱ्या कौटुंबिक छळास प्रतिबंध करण्यासाठी केंद्र शासनाने कौटुंबिक हिंसाचारापासून महिलांचे संरक्षण अधिनियम, 2005 व नियम 2006 संपूर्ण भारतात 26 ऑक्टोबर 2006 पासून लागू केला.

  • चाईल्ड लाईन... डायल 1098
  • चाईल्ड लाईन हा केंद्रीय महिला व बालविकास मंत्रालयाचा उपक्रम आहे. काळजी व संरक्षणाची गरज असलेल्या शून्य ते 19 वयोगटातील मुला-मुलींकरिता 24 तास कार्यरत असणारी मोफत सेवा आहे.

  • परभणी जिल्ह्यातील जननी सुरक्षा अभियान
  • आठ ते दहा वर्षांपूर्वी महिलांची प्रसूती रुग्णालयाऐवजी घरी दायीच्या हाताने होत होती. त्यामुळे प्रसूतीदरम्यान महिलांचे मृत्यू होत होते.

  • पीडित महिला व बालकांसाठी ‘मनोधैर्य‘ योजना
  • बलात्कार, बालकांवरील लैगिंक अत्याचार, अ‍ॅसिड हल्ला यामध्ये बळी पडलेल्या महिला आणि बालकांना अर्थसहाय्य व पुनर्वसन करण्यासाठी मनोधैर्य योजना राज्य मंत्रिमंडळाने मंजूर केली

  • प्रजनन व बाल आरोग्य कार्यक्रम
  • देशाच्या आर्थिक व सामाजिक उन्नतीमध्ये आरोग्यास अनन्यसाधारण महत्व आहे.

  • बाल संगोपन योजना
  • ० ते १८ वयोगटातील अनाथ, निराश्त्रीत, बेघर व अन्य प्रकारे आपत्तीत असलेले बालकांचे संस्थाबाह्य आणि कौंटुंबिक वातावरणात संगोपन व्हावे यादृष्टीने बाल संगोपन योजना राबविण्यात येते

  • बालकहक्कांचा जाहीरनामा
  • बालकहक्कांचा जाहीरनामा : बालकांचे जन्मजात हक्क घोषित करणारा जाहीरनामा संयुक्त राष्ट्रांनी २० नोव्हेंबर १९५९ रोजी प्रसूत केला. जगातील सर्व बालकांचा सर्वांगीण विकास साधून त्यांना सुखी व समृद्ध जीवन उपलब्ध व्हावे, असा या जाहीरनाम्याचा हेतू आहे. उद्देशिका, प्रत्यक्ष ठराव आणि बालकहक्कांच्या कार्यवाहीसाठी सुचविलेली दहा तत्त्वे असे त्याचे तीन भाग पडतात.

  • बालकामगार मुक्ती अभियान
  • बालकामगार प्रथा बंद झाली पाहिजे. त्यांची पिळवणूक थांबली पाहिजे. त्यांचे हरविलेले बालपण त्यांना मिळवून दिले पाहिजे.

  • महिला कल्याणासाठीचे कायदे
  • राज्य घटनुसार स्त्री व पुरुषांना समान हक्क असले तरीही समाजातील चाली, रिती, प्रथानुसार स्त्रीची अवहेलना होताना दिसून येते. स्त्रियांचे मनोबल वाढावे व त्यांनाही सन्मानाने जगता यावे यासाठी महिला कल्याण कायदे असून त्याची ही माहिती.

  • महिला प्रशिक्षण केंद्र - अनुदान
  • महिला प्रशिक्षण केंद्र चालविणा-या स्वयंसेवी महिला मंडळांना / संस्थांना सहाय्यक अनुदान देण्यात येते.

  • महिला समृद्धी
  • शहरी व ग्रामीण भागातील महिलांना स्वयंसहाय्यता बचतगटातामार्फात थेट कर्जपुरवठा.

  • महिला समृध्दी योजना
  • महिला समृध्दी योजना

  • महिला हक्कांचे बळकटीकरण
  • महिलांच्या संरक्षणासाठी अनेक कायदे, शासन निर्णय, परिपत्रके असूनसुद्धा त्यांची प्रभावी अंमलबजावणी न झाल्याने अद्यापही महिला त्यांच्या हक्क आणि अधिकारापासून वंचित आहेत.

  • महिलांच्‍या सुरक्षिततेसाठी महाराष्‍ट्र शासनाने केलेल्‍या उपाययोजना
  • महिलांच्‍या सुरक्षिततेसाठी महाराष्‍ट्र शासनाने विविध योजना सुरु केल्या आहेत, त्याविषयीची माहिती यामध्ये दिली आहे.

  • महिलांना स्वयंरोजगार अनुदान
  • महिलांचे सक्षमीकरण करणे, त्यांना स्वयंरोजगार करण्यासाठी उत्तेजन देणे यासाठी महिला धोरण – 2001 मध्ये जिल्हा परिषदेच्या 10 टक्के सेसफंडाची रक्कम, महिलांना स्वयंरोजगारासाठी राखून ठेवली आहे .

  • माझी कन्या भाग्यश्री योजना
  • मुलींचे शिक्षण, आरोग्य व उज्वल भविष्यासाठी आर्थिक तरतूद करणे, बालिकांच्या भ्रूणहत्या रोखणे, बालविवाह रोखणे, मुलींच्या जन्माबाबत समाजामध्ये सकारात्मक विचार रुजविणे यासाठी राज्यात महिला व बालकल्‍याण विभागाकडून माझी कन्या भाग्यश्री ही योजना राबवण्यात येत आहे -

  • मुलगी वाचवा मुलगी शिकवा (बेटी बचाव बेटी पढाव )
  • आपल्या देशातील ० - ६ वर्ष या वयोगोटातील बालकांमधील प्रत्येक हजार मुलांमागे असलेल्या मुलींच्या जन्मदराचे म्हणजेच बालिका लिंगानुपाताचे प्रमाण १९६१ मध्ये असलेल्या प्रमाणापेक्षा दिवसेंदिवस कमी कमीच होताना दिसत आहे

  • मुलांसाठी पॉस्को ई-बटन
  • लहान मुलांवर अत्याचार सर्यासपणे होतात पण त्यातील काही गुन्हयांचीच तक्रार केली जाते. मुलांसाठी पॉस्को ई-बटन -एक सुरवात

  • राजीव गांधी किशोरी सबलीकरण योजना
  • मुलींना शिक्षण, आरोग्य व परिपोषण या गरजांची पुर्तताही नीट होत नाही. याचा परिणाम संपूर्ण समाज आणि देशाच्या सक्षम मनुष्यबळावरही होतो देशाच्या विकासावर होतो. यासाठीच राजीव गांधी किशोरी सबलीकरण योजना सुरु करण्यात आली आहे.

  • लैंगिक हिंसा प्रतिबंधासाठी दिलासा
  • लैंगिक हिंसेच्या शिकार झालेल्या स्त्रियांना दिलासा देणारा एक अहवाल ‘सेहत’ या संस्थेने प्रकाशित केला आहे.

  • विधवांच्या मुलींच्या लग्नाला अनुदान
  • मुलींच्या विवाहासाठी शासनातर्फे अनुदान देण्यात येऊ लागले आहे.

  • शासनाच्या साथीने महिला सक्षमीकरण
  • महिला स्वावलंबी व स्वयंपूर्ण व्हाव्यात, त्यांचा विकास व्हावा, त्या जोमाने विकासकामांत सहभागी व्हाव्यात यासाठी शासन अनेक योजना राबवित आहे.

  • सावित्रीबाई फुले कन्या कल्याण पारितोषिक योजना
  • एक किंवा दोन मुलींवर कुटूंब नियोजन शस्त्रक्रिया करणाऱ्या जोडप्यांना प्रोत्साहन मिळावे म्हणून राज्यात सावित्रीबाई फुले कन्या कल्याण पारितोषिक योजना राबविण्यात येते.

  • सावित्रीबाई फूले शिष्‍यवृत्‍ती
  • इ.८ वी ते इ. १० वी मधील मुलींचे गळतीचे प्रमाण कमी करण्याच्या दृष्टीने २००३-०४ सालापासून सावित्रीबाई फुले शिष्यवृत्ती योजना सुरु करण्याचा निर्णय शासनाने घेतला आहे.

  • सुकन्या योजना
  • मुलींच्या जन्माबाबत समाजात सकारात्मक विचार रुजविण्यासाठी आणि बालविवाहाचे प्रमाण रोखून मुलींचा जन्मदर वाढविण्यासाठी 01 जानेवारी 2014 पासून राज्यात सुकन्या योजना सुरू करण्यात आली

    © C–DAC.All content appearing on the vikaspedia portal is through collaborative effort of vikaspedia and its partners.We encourage you to use and share the content in a respectful and fair manner. Please leave all source links intact and adhere to applicable copyright and intellectual property guidelines and laws.
    English to Hindi Transliterate