गोल्डन ऍंगल

पावसाळ्यात गोल्डन ऍंगल हे फुलपाखरू आपल्याला सहज दिसू शकते. याचा आकार मध्यम म्हणजे दिड ते दोन इंच एवढा असतो. यांचा रंग प्रामुख्याने गडद तपकीरी असून त्यावर पिवळ्या किंवा सोनेरी रंगाची नक्षी असते. त्याचप्रमाणे चारही पंखावर अर्धपारदर्शक ठिपके असतात. यांचे शरीर जाडसर आणि केसाळ असते. या फुलपाखराच्या पावसाळ्यात आणि उन्हाळ्यात वेगवेगळ्या रंगसंगती आढळतात. यांना ड्राय सिझन फॉर्म आणि वेट सिझन फॉर्म असे म्हणतात. यामुळे वेगवेगळ्या दोन हंगामात ही फुलपाखरे एवढी वेगळी दिसतात की ती भिन्न जातीची आहेत असेच पटकन वाटते. उन्हाळ्याच्या वेळेला ती एकदम पिवळी / सोनेरी समान, एकसारख्या रंगाची असतात आणि त्यावरील ठीपकेपण कमी असतात.

या फुलपाखराचा उडण्याचा वेग सुसाट असतो. ही एकदम झेप घेऊन झटक्यात उडतात आणि क्षणार्धात जवळच्या झाडाच्या पानाच्या टोकावर विसावतात. ही फुलपाखरे साधारण जमीनीलगत ऊडतात आणि या जातीचे नर स्वजातीच्या किंवा इतर जातीच्या फुलपाखरांचा कायम पाठलाग करताना आढळतात. बसताना नर आपले पुढचे पाय दोन्ही बाजूला फाकवून बसतो आणि त्याबाजूला त्याचे विशिष्ट वास ग्रहण करणारे केसासारखे दिसणारे खवले असतात. यामुळे एकंदर या फुलपाखराला दाढी आहे की काय असा भास होतो. ह्या जातीची फुलपाखरे पानगळीच्या जंगलांमध्ये जिथे सूर्यप्रकाश जास्त आहे तिथे आढळतात. मलबार फ्लॅट, फल्वस फ्लॅट ही फुलपाखरे साधारणत: या गोल्डन ऍंगलसारखीच दिसतात.

हे गोल्डन ऍंगल फुलपाखरू "हेस्पेरीडी" वर्गात किंवा सर्वसामान्य भाषेत "स्कीपर" या वर्गात येते. आजपर्यंत ३५०० या जातीची फुलपाखरे जगभरात नोंदली गेली आहेत, तर भारतात ३२० जातीम्ची नोंद झालेली आहे. ही फुलपाखरे आकाराने लहान किंवा मध्यम असतात आणि त्यांचे रंग सहसा काळपट, तपकीरी असून त्यांवर अर्धपारदर्शक ठिपक्याम्ची नक्षी असते. पंख त्रिकोणी असून, शरीर जाडसर आणि केसाळ खवल्यांनी झाकलेले असते. ही अतिशय चपळ आणि जलद उडण्याकरता प्रसीद्ध आहेत. यांची सोंड त्यांच्या शरीराच्या मानाने जरा जास्तच लांब असते आणि याच कारणामुळे ही फुलपाखरे लांब किंवा घंटेच्या आकाराच्या फुलांवर जास्त प्रमाणात आढळतात.

लेखक - युवराज गुर्जर

स्त्रोत -  युवराज गुर्जर ब्लॉग