ग्रास यलो

फुलपाखरू म्ह्टले की डोळ्यासमोर जी पिवळी फुलपाखरे येतात ती ह्याच जातीची. याचे कारण ती अतिशय सहज आणि सर्वत्र मोठया संख्येने शहरात, बागेमध्ये, आपल्या घराच्या आसपाससुद्धा आढळतात. यांचा रंग अगदी पिवळाधम्मक असून वरच्या पंखांच्या टोकाला काळ्या रंगाची किनार असते. पंखांच्या खालच्या बाजूला काळसर, तपकीरी रंगांचे ठिपके असतात. यांचा आकार लहान म्हणजे ४/५ सें.मी.एवढा असतो. यांची उडण्याची गती एकदम संथ असते आणि बऱ्याचवेळेला ती जमीनीलगत उडत असतात. मात्र वेळप्रसंगी ती ऊंच उडून तिथल्या फुलांतील मधसुद्धा पिताना दिसतात. यांचे नाव जरी "ग्रास यलो" असले तरी ती गवतावरती बसतात किंवा वाढतात असे नाही. भारतात ही फुलपाखरे सर्वत्र आढळतात. त्याच प्रमाणे ती इतर आशीयायी प्रदेशात, आफ्रीकेत आणि ऑस्ट्रेलियातसुद्धा आढळतात.

ही फुलपाखरे आपण वर्षाच्या बाराही महिने बघू शकतो तरी सुद्धा ह्यांची संख्या पावसाळ्यानंतरच्या महिन्यात जास्त असते. बागांमध्ये झाडाभोवतीच्या आळ्यामध्ये किंवा जंगलामध्ये ओल्या / सुक्या ओढयामधे ही फुलपाखरे मोठया संख्येनी "चिखलपान" करताना आढळतात. हिवाळ्यात पहाटे आणि इतरवेळी रात्री ती लहान झुडपांच्या पानांच्या खाली विश्रांती घेताना दिसतात. काही काही वेळेस ३/४ फुलपाखरे शेजारी शेजारी सुद्धा बसलेली आढळतात.

आपल्याला जरी "कॉमन ग्रास यलो" सहज आणि सतत दिसत असली तरी ह्या फुलपाखराच्या काही दुसऱ्या जाती आपल्या इथे आढळतात आणि आपण जर बारकाईने त्यांचे निरिक्षण केले तर आपल्याला त्यांच्यातील फरक सहज ओळखता येऊ शकतो. यांच्यासारखीच दिसणारी दुसरी जात आहे "स्पॉटलेस ग्रास यलो".याजातीचे वरचे पंख थोडे निमुळते असतात आणि पंखाच्या वरचा रंग थोडा फिकट पिवळा असतो. उन्हाळ्याच्या वेळेस तर पंखांचा खालचा रंग अगदि वाळक्या पानासारखा आणि फिकूटलेला असतो. त्यांच्यावर काळसर / तपकिरी ठिपकेही दिसत नाहीत आणि म्हणूनच ही "स्पॉटलेस". "स्मॉल ग्रास यलो" नावाची दुसरी जात आहे मात्र ही इतर ग्रास यलो सारखी सहज सापडणारी नाही.

ही जात ग्रास यलोपेक्षा आकाराने थोडी लहान असते. त्यांच्या पंखांची बाहेरच्या बाजूची किनार गुलाबी, लाल रंगाची असते. "थ्री स्पॉट ग्रास यलो" ही अजून एक जात, मात्र ही जात ओळखायला अतिशय कठीण आहे कारण त्यांचा आकार, रंग, उडण्याची पद्धत अगदि काही ग्रास यलोसारखी असते फक्त पंखावर एका ठिकाणी तीन ठिपके असतात जे उडताना अजिबात दिसत नाहीत.

लेखक - युवराज गुर्जर

स्त्रोत -  युवराज गुर्जर ब्लॉग