वॉटर स्नो फ्लॅट (Water Snow Flat)

वॉटर स्नो फ्लॅट (Water Snow Flat)

हे फुलपाखरू सदाहरित आणि निमसदाहरित जंगलांमध्ये जास्त आढळते. पानगळीच्या जंगलामध्ये यांचा वावर जरा अभावानेच आढळतो. साधारणत: हे फुलपाखरू मध्यम आकारचे म्हणजे अंदाजे ३ ते ४ सें.मी. एवढे असते. याचे वरचे पंख गडद काळसर तपकीरी असतात आणि त्यावर अर्धपारदर्शक ठिपके असतात. खालचे दोन पंखही तशाच रंगाचे असतात पण त्याचा ३/४ खालचा भाग हा अगदी पांढरा शुभ्र असतो. ह्या पांढऱ्या भागाच्या कडेवर गडद काळे ठिपके असतात जे त्या शुभ्र पांढऱ्या रंगावर अतिशय उठून दिसतात. या फुलपाखराची नर आणि मादी ही सारखीच दिसते. हे फुलपाखरू "स्किपर" या वर्गातले आहे आणि त्यामुळेच हे फुलपाखरू बसताना कायम आपले पंख उघडून बसते. ह्या फुलपाखराने बसताना पंख मिटून बसले आहे असे कधीच घडत नाही म्हणूनच ह्यांना इंग्रजीमधे "स्प्रेड विंग्ज स्किपर" असे म्हणतात.

हे फुलपाखरू अतिशय जलद आणि सरळ उडते. मात्र उडताना मधे मधे एकदम झटके देउन दिशा बदलते. जलद गतीने उडताना यांचा काळसर रंग दिसून न येता फक्त पांढरा रंगच दिसतो आणि एक पांढऱ्या रंगाची फीत झपाट्याने इकडे तिकडे उडताना दिसते. झपाट्याने उडता उडता क्षणार्धात ते पानाच्या टोकावर बसते आणि तेथुनच आजुबाजुच्या भागाची टेहेळणी करते. त्याबाजुने जाणाऱ्या प्रत्येक फुलपाखराचा ते झपाट्याने पाठलाग करून त्याला पळवून लावते.

दिवस जर बऱ्यापैकी वर आला असेल तर मात्र ते पानाच्या टोकावर शांतपणे बसून विश्रांतीसुद्धा घेताना दिसते. काही वेळा तर ते चपळाईने पानाच्या खाली जाउन आपले पंख उघडून बसते आणि मग त्याला शोधणे बरेच कठिण काम असते. फुलांतील मध त्यांना फारसा प्रिय नसला तरी काही विशीष्ट्य जातीच्या फुलांना मात्र ते आवर्जुन भेट देतात आणि परत परत त्या फुलांवर येताना आढळतात. या फुलांबरोबरच ते पक्ष्यांची विष्ठा आणि क्वचीतप्रसंगी "चिखलपान" करताना सुद्धा आढळतात. ही फुलपाखरे जरी वर्षभर दिसत असली तरी त्यांचे प्रमाण पावसाळ्याच्या महिन्यानंतर जास्त असते.

या फुलपाखरासारख्याच दिसणाऱ्या आणि त्याच प्रकारच्या अधिवासात रहाणाऱ्या दुसऱ्या दोन जाती आहेत. कॉमन स्नो फ्लॅट आणि सफुज्ड स्नो फ्लॅट ही साधारण याच आकाराची आणि रंगाची फुलपाखरे आहेत मात्र त्यांच्या खालच्या पंखांवरचा पांढरा रंग कमी प्रमाणात आणि कमी भागात पसरलेला असतो. ही सर्व फुलपाखरे जलद उडण्याकरता प्रसीद्ध आहेत. त्यांचे त्रिकोणी आणि लांब पंख या करता खास वापरले जातात. यांचे शरीर केसाळ, दाट खवल्यांनी आच्छादलेले असते.

लेखक - युवराज गुर्जर

स्त्रोत -  युवराज गुर्जर ब्लॉग