जीवनशैलीमुळे वाढणा-या व्याधी
बदलत्या जीवनशैलीमुळे मानसिक आरोग्याचा तोलही बिघडतो आहे. मात्र त्याकडे वेळीच लक्ष दिले जात नाही. शारीरिक अनारोग्यामुळे मनाची दुखणी उद्भवतात ही संकल्पनाच अद्याप मनोविकारक्षेत्रात रुजलेली नाही. त्यामुळे आता शारीरिक दुखण्यावर उपचार करीत असताना नैराश्य, चिडचिड अशी लक्षणे वारंवार जाणवू लागली तर मनोविकारतज्ज्ञांकडे जाण्याची नितांत गरज आहे.
कारणे कोणती
बदलत्या जीवनशैलीमुळे शारीरिक व्याधींचे प्रमाण वेगाने वाढते आहे. त्यात कर्करोग, मज्जारज्जूशी संबधित आजार, दमा, इन्डोक्रोनॉलॉजीशी संबधित आजारांमुळे रुग्णाचे मानसिक स्वास्थही बिघडते.
झटके येणे, सातत्याने फिट्स येण्याने दीर्घकालीन उपचार घ्यावे लागतात.
दीर्घकाळ घ्यावी लागणारी औषधे, त्यासाठी द्यावा लागणारा कालावधी, उपचारांची पद्धती, शारीरिक वेदनांमुळे रुग्णांचे मानसिक खच्चीकरण होते.
पार्किसन्स, कर्करोग, पॅरालेसिससारख्या आजारांमध्ये नैराश्यांची भावना प्रबळ असते.
आपण कधीच बरे होणार नाही हा विचार शारीरिक आजारामध्ये मूळ धरू लागला की मानसिक आरोग्याचा तोल जातो. शारीरिक व्याधींसाठी घेतली जाणारी औषधेही चोख काम करीत नाहीत.
लक्षणे
स्वतःच्या औषधांची पथ्ये नीट न पाळणे वारंवार चिंता करणे, उदास वाटणे, निराश व हताश होणे. शारीरिक व मानसिक ऊर्जा कमी होणे. सतत झोपून राहणे. आयुष्याचा दर्जा खालावणे. शारीरिक व्याधीमुळे मानसिक आजार होतात हेच मान्य न करणे किडनीच्या (मूत्रपिंड) व्याधी, पाठीचे आजार, डोक्यावर वेगात होणारे आघात यासारख्या अपघात वा दीर्घकालीन उपचार लागणाऱ्या व्याधींमध्ये रुग्णांचा आत्मविश्वास ढळतो व त्यातून मनोव्याधीची सुरवात होते.
उपचारपद्धती
सर्वात प्रथम मानसिक आजार हे शारीरिक दुखण्यांनी उद्भवू शकतात, हे मान्य करणे. मानसिक आरोग्यकेंद्रे वा उपचारकेंद्राची स्वतंत्रपणे चालवली जातात, त्यामुळे तेथे जाताना रुग्णांच्या मनात किंतु असतो मात्र मोठ्या रुग्णालयांमध्ये अन्य व्याधींसोबत मनोविकार उपचार केंद्राची सुरवात केली तर त्यामुळे शारीरिक दुखण्यांमुळे निर्माण होणा-या मानसिक आजारांवर तातडीने उपचार करता येईल. रुग्णांवर असणारा तणाव कमी करणे. नातलग, कुटुंब, आप्तांची मदत घेऊन 'सपोर्ट सिस्टिम' तयार करणे. मनात आनंदी विचाराचे अधिष्ठान असणे, त्याकरिता मनोविकारतज्ज्ञांनी दिलेली उपचारपद्धती पूर्ण करणे. शारीरिक दुखण्यांसाठी घेण्यात येणा-या औषधांसोबत मानसिक आजारांसाठी घेतल्या जाणा-या औषधांची माहिती डॉक्टरांना विचारून पूर्णपणे शंकानिरसन करून घेणे.
स्त्रोत - महाराष्ट्र टाइम्स
अंतिम सुधारित : 12/16/2019
0 रेटिंग्स आणि 0 टिप्पण्या
तार्यांवर रोल करा, नंतर दर क्लिक करा.
© C–DAC.All content appearing on the vikaspedia portal is through collaborative effort of vikaspedia and its partners.We encourage you to use and share the content in a respectful and fair manner. Please leave all source links intact and adhere to applicable copyright and intellectual property guidelines and laws.