नियोजन सुरू उसातील आंतरपिकांचे...

उसामध्ये आंतरपीक घेतल्याने फायदा होतो. प्रामुख्याने आंतरपिकांमुळे एकूण निव्वळ उत्पन्नात वाढ होते. उसासाठी बियाणे, खते व आंतरमशागतीसाठी केलेला खर्च आंतरपिकाच्या उत्पन्नातून निघून जातो. सुरू उसामध्ये भुईमूग, कोबी, फुलकोबी, मेथी, कोथिंबीर, कलिंगड, काकडी व कांदा ही आंतरपिके घेता येतात. द्विदल वर्गातील आंतरपिके घेतल्यास जमिनीचा पोत सुधारतो.
सुरू उसाचा कालावधी 12 ते 13 महिन्यांचा असतो.

लागणीचा योग्य कालावधी 15 जानेवारी ते 15 फेब्रुवारी हा आहे. उसाची लागवड केल्यानंतर पूर्ण उगवण होण्यासाठी सहा ते आठ आठवड्याचा कालावधी लागतो. सुरवातीच्या कालावधीमध्ये उसाची वाढ हळू होत असल्यामुळे उसाच्या दोन सऱ्यांमध्ये आंतरपीक घेण्यासाठी भरपूर मोकळी जागा असते.

उसामध्ये आंतरपीक घेतल्याने फायदा होतो. प्रामुख्याने आंतरपिकांमुळे एकूण निव्वळ उत्पन्नात वाढ होते. उसासाठी बियाणे, खते व आंतरमशागतीसाठी केलेला खर्च आंतरपिकाच्या उत्पन्नातून निघून जातो. तणांचा प्रादुर्भाव कमी होतो. सुरू उसामध्ये भुईमूग, कोबी, फुलकोबी, मेथी, कोथिंबीर, कलिंगड, काकडी व कांदा ही आंतरपिके घेता येतात. द्विदल वर्गातील आंतरपिके घेतल्यास जमिनीचा पोत सुधारतो.
सुरू उसातील आंतरपिके - 
सुरू उसामध्ये आंतरपिकाची निवड केल्यानंतर त्या आंतरपिकाच्या जमीन क्षेत्राच्या प्रमाणानुसार आंतरपिकांच्या बियाण्याचे प्रमाण ठरविणे गरजेचे आहे.

उसामध्ये आंतरपिके घ्यावयाच्या पद्धती

1. सरी-वरंबा पद्धत (पारंपरिक पद्धत) -जमिनीच्या प्रकारानुसार हलक्‍या जमिनीत 90 सें.मी., मध्यम जमिनीत 100 सें.मी. व भारी जमिनीत 120 सें.मी. अंतरावर सऱ्या - वरंबे पाडून उसाची लागण सरीमध्ये केल्यानंतर दुसरे पाणी (आंबवणी) देण्याच्या अगोदर वरंब्याच्या दोन्ही बगलेत आंतरपिकाची टोकण पद्धतीने लागण करावी. कोबी, फुलकोबी व कांद्याची लागण रोपे लावून करावी.
2. पट्टा पद्धत -

या पद्धतीत 75 किंवा 90 सें.मी. अंतरावर सलग सऱ्या पाडून दोन सऱ्यांत ऊस लागवड करून तिसरी सरी मोकळी सोडावी. अशा प्रकारे जोडओळ लागवड करून राहिलेल्या 150 सें.मी. किंवा 180 सें.मी. पट्ट्यात आंतरपिकाची लागवड करावी. या पद्धतीत उसाच्या उत्पादनात घट येत नाही. आंतरपीक निघाल्यानंतर उसात आंतरमशागत करणे सुलभ जाते.

ऊस आणि आंतरपिकांसाठी बीजप्रक्रिया

ऊस बेणेप्रक्रिया 
कांडीवरील खवले कीड, पिठ्या ढेकूण, तसेच काणी रोगाच्या बंदोबस्तासाठी प्रति हेक्‍टरी 300 मि.लि. मॅलेथिऑन + 100 ग्रॅम कार्बेन्डाझिम 100 लिटर पाण्यात मिसळून बेणे दहा मिनिटे बुडवावे. रासायनिक बेणे प्रक्रियेनंतर अर्ध्या तासाने प्रति हेक्‍टरी दहा किलो ऍसेटोबॅक्‍टर व 1.25 किलो स्फुरद विरघळविणारे जिवाणूसंवर्धक प्रति 100 लिटर पाण्यात मिसळून त्यामध्ये बेणे टिपरी अर्धा तास बुडवावी. त्यानंतर लागवड करावी.

आंतरपिकांसाठी बीजप्रक्रिया

कांदा ः तीन ग्रॅम थायरम प्रति किलो बियाणे 
भुईमूग ः 250 ग्रॅम रायझोबियम जिवाणूसंवर्धक प्रति दहा किलो बियाणे 
ऊस आणि आंतरपिकांसाठी तणनाशकाचा वापर -
सुरू उसामध्ये आंतरपिकाचा समावेश केल्यामुळे तणांचा प्रादुर्भाव फारसा दिसत नाही; परंतु आवश्‍यकतेनुसार खुरपणी करावी. कृषी विद्यापीठाच्या शिफारशीनुसार निवडक रासायनिक तणनाशकांचा वापर करावा. ऊस आणि कांदा या आंतरपीक पद्धतीसाठी ऑक्‍झिफ्लोरफेन हे तणनाशक 0.6 ते एक लिटर प्रति 700 लिटर पाण्यात मिसळून प्रति हेक्‍टरी फवारावे. तणनाशकाची फवारणी कांदा लावणीनंतर तीन ते चार दिवसांनी करावी. तणनाशकांचा वापर तज्ज्ञांच्या सल्ल्यानेच करावा.

सुरू ऊस आणि आंतरपिकांसाठी खत व्यवस्थापन

खत व्यवस्थापन (कि. / हे.) (को 86032 व्यतिरिक्त इतर सर्व ऊस जाती) 
को 86032 या जातीची उत्पादन क्षमता जास्त असल्यामुळे, तसेच ही जात रासायनिक खतांच्या जादा खतमात्रेस प्रतिसाद देत असल्यामुळे या जातीसाठी सुरू उसासाठी प्रति हेक्‍टरी 300 किलो नत्र, 140 किलो स्फुरद व 140 किलो पालाश नेहमीच्या पद्धतीने वापरावे. जिवाणू खताच्या बेणेप्रक्रियेमुळे 50 टक्के नत्र व 25 टक्के स्फुरद या अन्नद्रव्यांची बचत होते. म्हणून वरील शिफारशीत नत्र व स्फुरद खताची मात्रा हेक्‍टरी अनुक्रमे 50 व 25 टक्के कमी करावी.

सूक्ष्म अन्नद्रव्यांची कमतरता असणाऱ्या जमिनीसाठी गरजेनुसार एकरी दहा किलो फेरस सल्फेट व आठ किलो झिंक सल्फेट 50 ते 100 किलो चांगल्या कुजलेल्या शेणखतामध्ये मिसळून द्यावे. स्फुरदयुक्त खताची मात्रा सिंगल सुपर फॉस्फेट या खतामधून द्यावी, त्यामुळे गंधक या दुय्यम अन्नद्रव्याची अतिरिक्त मात्रा द्यावी लागणार नाही. सिंगल सुपर फॉस्फेटचा वापर केला नसल्यास एकरी 25 किलो गंधकाची मात्रा द्यावी.

आंतरपिकांसाठी खतमात्रा

उसामध्ये आंतरपिकाची लागवड केली असता आंतरपिकास त्याच्या व्यापलेल्या क्षेत्राच्या प्रमाणानुसार शिफारशीत खतमात्रा द्यावी. आंतरपिके साधारण 100 ते 110 दिवसांनंतर काढणीस येतात. आंतरपिकाची काढणी केल्यानंतर खतमात्रा देऊन उसाची बांधणी करावी. 

1. कांदा ः 100 किलो नत्र ः50 किलो स्फुरद ः 50 किलो पालाश / हेक्‍टरी
2. भुईमूग ः 25 किलो नत्र ः50 किलो स्फुरद / हेक्‍टरी
3. कोबी ः 160 किलो नत्र ः80 किलो स्फुरद ः 80 किलो पालाश / हेक्‍टरी
4. फुलकोबी ः 150 किलो नत्र ः75 किलो स्फुरद ः 75 किलो पालाश / हेक्‍टरी
5. कलिंगड / काकडी ः100 किलो नत्र ः50 किलो स्फुरद ः50किलो पालाश / हेक्‍टरी

उसातील कांदा, कोबी, फुलकोबी, कलिंगड व काकडी पिकास आंतरपिकाची खतमात्रा देताना 100 टक्के स्फुरद व पालाश आणि 50 टक्के नत्र लागणीच्या वेळी देऊन उरलेले 50 टक्के नत्र लागवडीनंतर एक महिन्याने द्यावे. भुईमुगाला संपूर्ण खत मात्रा पेरणीच्या वेळी द्यावी. 
------------- 
02169 - 265333
(लेखक मध्यवर्ती ऊस संशोधन केंद्र, पाडेगाव, ता. फलटण, जि. सातारा येथे कार्यरत आहेत.)

स्त्रोत: अग्रोवन